Zgodnie z wolą Erazma Jerzmanowskiego ideą nagrody jest honorowanie ludzi, którzy przez swe dokonania literackie, naukowe oraz humanitarne zajęli wybitną pozycję w społeczeństwie polskim.
Prof. Krzysztof Penderecki jest artystą niezwykle zasłużonym dla Małopolski i całego kraju, o czym świadczą liczne nagrody, odznaczenia i wyróżnienia, które otrzymał od prestiżowych organizacji muzycznych, fundacji, uczelni i władz państwowych z wielu krajów świata. Przypomnijmy, że prof. Penderecki jest twórcą Europejskiego Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego w małopolskich Lusławicach. Instytucja ta jest miejscem spotkań młodych adeptów muzyki z mistrzami sztuki wykonawczej i kompozytorami, a także wybitnymi postaciami szeroko pojętej humanistyki.
Nagroda im. Jerzmanowskich była pierwotnie przyznawana w latach 1915-1938. W tym czasie zyskała ona ogromny prestiż. W 2009 r. – w stulecie śmierci Erazma Jerzmanowskiego – ponownie wznowiono jej przyznawanie. Było to możliwe dzięki staraniom PAU i wsparciu Towarzystwa Przyjaciół Prokocimia im. E. i A. Jerzmanowskich oraz funduszom Województwa Małopolskiego.
Medal ma wyróżniać kandydata, który – zgodnie z testamentem Erazma Jerzmanowskiego – „przez swe prace literackie, naukowe lub humanitarne dokonywane z pożytkiem dla ojczystego kraju, potrafił zająć wybitne stanowisko w społeczeństwie polskim”.
Pierwszą laureatką nagrody po jej wznowieniu została Janina Ochojska-Okońska, dołączając tym samym do grona świetnych poprzedników: kardynała Adama Sapiehy, Henryka Sienkiewicza, Ignacego Paderewskiego i innych. W 2010 r. Nagrodą uhonorowano Jerzego Nowosielskiego, w 2011 – Macieja Grabskiego, w 2012 – Adama Bielańskiego, w 2013 – Andrzeja Zolla, w 2014 – Jerzego Owsiaka, w 2015 – prof. Jerzego Limona, a w 2016 r. ks. Adama Bonieckiego.
Erazm Jerzmanowski był uczestnikiem powstania styczniowego, wyemigrował do Francji, a następnie do USA, gdzie dorobił się fortuny na gazownictwie. W swoim testamencie zapisał PAU środki na utworzenie funduszu nagrody.
za www.malopolska.pl